Μοσχοφίλερο

Πρόκειται για μία από τις πιο διαδεδομένες ποικιλίες στην αμπελοκαλλιέργεια. Ντόπια ποικιλία της Νότιας και Νοτιοδυτικής Ελλάδας. Ο νομός Αρκαδίας αναφέρεται ως η κύρια περιοχή καλλιέργειας, αλλά καλλιεργείται και στους νομούς Μεσσηνίας και Λακωνίας και σποραδικά στη Λευκάδα, τη Ζάκυνθο, την Πρέβεζα, τη Μαγνησία και τη Φλώρινα. Ποικιλία πολύ ζωηρή, ανθεκτική και παραγωγική, δίνει αρωματικά, ξηρά κρασιά με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που τα κάνουν εύκολα αναγνωρίσιμα και ευρέως γνωστά. Τα κρασιά από Μοσχοφίλερο είναι φρουτώδη, με υψηλή χαρακτηριστική οξύτητα και μακρά επίγευση. Πίνονται στους 15º C και συνοδεύουν ιδανικά ψαρικά και οστρακοειδή, καθώς και μακαρονάδες με βάση τα θαλασσινά.

Μοσχάτο Αλεξανδρείας

Ο κύριος τόπος καλλιέργειας του Μοσχάτου Αλεξανδρείας είναι η Λήμνος, όπου και ξεδιπλώνονται τα χαρίσματα της ποικιλίας. Πιθανή όμως περιοχή καταγωγής του είναι η Βόρεια Αφρική, και φυτεύτηκε στην Ελλάδα στις αρχές του 20ου αιώνα. Μικροί αμπελώνες της συγκεκριμένης ποικιλίας συναντώνται στα νησιά του Αιγαίου και στους νομούς Θεσσαλονίκης, Δράμας και Καβάλας. Δίνει υπέροχα γλυκά κρασιά, αλλά τα τελευταία χρόνια μεγάλο ποσοστό της παραγωγής του μετατρέπεται σε ξηρά, αρωματικά λευκά και κάποια αφρώδη. Οι μεγάλες του ρώγες ίσως το καθιστούν λιγότερο εντυπωσιακό και αρωματικό από το λεπτόρωγο μοσχάτο άσπρο, ωστόσο, αυτοί ακριβώς οι «χαμηλοί τόνοι» είναι το κρυφό χαρτί της ποικιλίας, αφού επιτρέπουν στα κρασιά της να συνοδεύουν ευκολότερα πλήθος φαγητών.

Βιδιανό

Το βιδιανό είναι μια λευκή ποικιλία που εντοπίζεται κυρίως γύρω από την περιοχή του Ρεθύμνου Κρήτης και καλύπτει μικρές εκτάσεις, ενώ υπάρχει ένας εξαιρετικά περιορισμένος αριθμός αμπελώνων πιο ανατολικά, κοντά στο Ηράκλειο. Δίνει κρασιά κιτρινοπράσινου χρώματος, με έντονα, ξεχωριστά και πολυσύνθετα αρώματα, που ανάμεσα σε άλλα θυμίζουν αυτά του ώριμου ροδάκινου και του βερίκοκου, με νύξεις αρωματικών βοτάνων και ορυκτότητας. Χρησιμοποιείται για την παραγωγή λευκών ξηρών οίνων, που μερικές φορές ωριμάζουν σε βαρέλι. Τα κρασιά αυτής της ποικιλίας ξεδιπλώνουν θαυμάσια την προσωπικότητά τους όταν συνοδεύουν ζυμαρικά με θαλασσινά ή ψάρια ψητά στα κάρβουνα.

Μοσχούδι

Πρόκειται για ποικιλία που καλλιεργείται σε πολλές χώρες του κόσμου. Στην Ελλάδα καλλιεργείται στη Σάμο, την Πελοπόννησο, την Κεφαλλονιά και τη Ρόδο.
Μπορεί να δώσει ξηρά κρασιά, υψηλόβαθμα, μέτριας οξύτητας, έντονα αρωματικά, που οξειδώνονται εύκολα, γι΄ αυτό και θέλει προσοχή στην οινοποίηση, αλλά κυρίως δίνει έξοχα γλυκά κρασιά με άρωμα και γεύση μοσχάτου. Συμμετέχει σε οίνο ΟΠΑΠ (Σάμος) καθώς και σε πολλούς Τοπικούς και ΟΠΕ.

Σιδερίτης

Ο Σιδερίτης είναι μια σπάνια ποικιλία που καλλιεργείται σε ολόκληρη την Πελοπόννησο και ιδιαίτερα στην Αχαΐα.
Δίνει κρασιά ντελικάτα, με μικρή αρωματική ένταση και υψηλή οξύτητα. Χαρακτηριστικό τους το έντονο χρυσαφί χρώμα με τις ερυθρωπές ανταύγειες που οφείλονται στην κοκκινωπή φλούδα του σταφυλιού. Με αρώματα εσπεριδοειδών και άλλων «πράσινων» φρούτων και σχετικά χαμηλό αλκοόλ, είναι φινετσάτο, με ελαφριά γεύση. Χρησιμοποιείται και για την παραγωγή αφρωδών οίνων. Η σάρκα είναι λευκή, τραγανή, σκληρή.

Ρομπόλα

Η Ρομπόλα είναι λευκή ποικιλία ταυτισμένη με το νησί της Κεφαλονιάς. Καταγράφεται ήδη από τον 12 ο αιώνα στο νησί και μάλλον μεταφέρθηκε εκεί από τους Βενετούς. Το έδαφος και οι κλιματικές συνθήκες δημιούργησαν μια φανερή διαφορά ανάμεσα στην ορεινή και την πεδινή Ρομπόλα, γεγονός που ελήφθη υπ’ όψιν από τη νομοθεσία, η οποία και δίνει το δικαίωμα στην ονομασία προέλευσης Ρομπόλα Κεφαλονιάς μόνο στις ορεινές περιοχές
καλλιέργειας. Τα χαρακτηριστικά της είναι η χρυσαφένια απόχρωση και τα αρώματα άγουρων και ξινών φρούτων, όπως τα άνθη λεμονιού, ο ανανάς, το ροδάκινο, το πράσινο μήλο. Συνοδεύει θαλασσινά και τοπικά Κεφαλλονίτικα πιάτα, όπως κρεατόπιτα και αλιάδα (Κεφαλλονίτικη σκορδαλιά).

Λαγόρθι

Το Λαγόρθι είναι μια λευκή ποικιλία που καλλιεργείται στην περιοχή της Αιγιαλείας, στον νομό Αχαΐας και ιδιαίτερα στα Καλάβρυτα. Παράγει κρασιά με έντονα αρώματα φρούτων, κυρίως εσπεριδοειδών, λουλουδιών αλλά και φυτικά, με σχετικά υψηλή οξύτητα και ελαφρύ σώμα. Τα κρασιά από Λαγόρθι μπορούν να ανταγωνιστούν πολλά λευκά ξηρά κρασιά που παράγονται σε βόρεια γεωγραφικά πλάτη. Θα αρέσουν σε όσους εκτιμούν τα κρασιά με φρεσκάδα και ορυκτώδη χαρακτήρα, ελαφρύ σώμα και χαμηλή αλκοόλη. Συνδυάζονται θαυμάσια με οστρακοειδή και ζυμαρικά με ελαφρές και ξινές σάλτσες. Διαθέτει κομψότητα και φρεσκάδα που θυμίζει κρασιά της βόρειας Ευρώπης.

Λημνιό

Θεωρείται μία από τις αρχαιότερες ποικιλίες σταφυλιών στον κόσμο. Ερυθρή γηγενής ποικιλία, η οποία πιστεύεται ότι προέρχεται από τη Λημνία σταφυλή, όπως αναφέρεται από τον Ησίοδο και τον Αριστοτέλη.
Το Λημνιό δίνει κρασιά σχετικά υψηλόβαθμα, με ελαφρύ ιδιαίτερο άρωμα βοτάνων και κόκκινων φρούτων, μέτριας οξύτητας, μέτριων τανινών και μετρίου σώματος.
Το Λημνιό είναι ιδανικό για τους οινόφιλους που θέλουν να ξεφύγουν από τα βαριά κρασιά από διεθνείς ποικιλίες και επιθυμούν ερυθρά κρασιά με ενδιαφέρουσα και καθαρή γεύση, που δομούνται πάνω σε διακριτικές τανίνες. Ερυθρά κρασιά, που μπορούν να συνοδεύσουν ακόμα και ψάρια, παρότι βέβαια, τα κρασιά από Λημνιό ταιριάζουν με μαλακά κίτρινα τυριά, καθώς και με πιάτα που συνδυάζουν το κρέας με τα ζυμαρικά.

Μαυρούδι

Η πατρίδα του Διονύσου, η Θράκη, έχει τον δικό της «πρεσβευτή». Το Μαυρούδι είναι αμιγώς θρακική ποικιλία με ιδιαίτερα γευστικά χαρακτηριστικά. Ανήκει στην κατηγορία κρασιών που επιδέχονται μακρόχρονη παλαίωση, έχει ωραίο αρωματικό και γευστικό προφίλ και ικανοποιεί απαιτητικούς ουρανίσκους που διψούν για κάτι διαφορετικό.
Η ονομασία του, φυσικά, προκύπτει από το σκούρο μαύρο χρώμα της φλούδας του και αυτός είναι ο λόγος που χρησιμοποιείται για να προσδώσει σκουρόχρωμα κρασιά, όταν αναμειγνύεται με άλλες, πιο αδύναμες χρωματικά ποικιλίες. Ως μονοποικιλιακό κρασί είναι κάτι σπάνιο προς το παρόν.
Περιγράφεται ως μια ποικιλία έντονα τανική, με μικρά σταφύλια και χαμηλή
παραγωγικότητα. Έχει περισσότερες ομοιότητες με το Mavrud που συναντάμε στην οινική περιοχή Kara Thrace και κυρίως στο Assenovgrad της νότιας Βουλγαρίας, το οποίο η διεθνής βιβλιογραφία το θέλει να προέρχεται από το Ελληνικό Μαύρο ή Μαυρούδι.

Λιάτικο

Πρόκειται για κρητική ερυθρή ποικιλία, από τις αρχαιότερες της Μεσογείου. Καλλιεργείται ιδιαίτερα στο νομό Ηρακλείου και Λασιθίου και χρησιμοποιείται για την παραγωγή των οίνων ΠΟΠ Δαφνές και ΠΟΠ Σητεία. Η ποικιλία αυτή μπορεί να δώσει ερυθρά ξηρά κρασιά εξαιρετικής φινέτσας, στρογγυλά, γεμάτα και μαλακά. Φτάνει όμως στο απόγειό της στα γλυκά κρασιά, που είναι πλούσια και πυκνά. Μάλιστα, τα γλυκά κρασιά από Λιάτικο φτιάχνονται από λιαστά σταφύλια, δηλαδή με φυσικό τρόπο και όχι με προσθήκη αλκοόλ.
Η μύτη τους είναι έντονη, με πλούσια, ώριμα κόκκινα φρούτα και γλυκά μπαχαρικά. Το στόμα είναι γεμάτο, με υψηλά επίπεδα αλκοόλης και χαμηλές, μαλακές τανίνες. Επειδή τα σταφύλια συμπυκνώνονται στον ήλιο, τα γλυκά κρασιά από Λιάτικο είναι ακόμα πιο έντονα στη μύτη, εμφανίζοντας χαρακτήρες πιο γλυκών και πιο ώριμων φρούτων.

Μαυροτράγανο

Πατρίδα της είναι τα ηφαιστειογενή εδάφη της Σαντορίνης. Αρχαία ποικιλία σταφυλιού, που κινδύνευσε με εξαφάνιση. Δεν χάθηκε όμως, χάρις στην πρωτοβουλία τοπικών οινοπαραγωγών και σήμερα θεωρείται μία από τις καλύτερες ερυθρές ελληνικές ποικιλίες.
Ιστορικά, το χρησιμοποιούσαν στη Σαντορίνη για να εμπλουτίσει το άρωμα και τη γεύση του παραδοσιακού ερυθρού γλυκού οίνου, όμως όταν ανακάλυψαν τις πραγματικές δυνατότητες της, άρχισαν και οι πρώτες μονοποικιλιακές εμφιαλώσεις.
Το Μαυροτράγανο πήρε το όνομά του από τις μαύρες και τραγανές ρώγες της ποικιλίας του. Μπορεί να δώσει κρασιά «ράτσας» των οποίων οι τανίνες και ο έντονος χαρακτήρας υποδηλώνουν δυνατότητα παλαίωσης. Λόγω ακριβώς της τανικότητάς του «παντρεύεται» με δυνατά τυριά και κόκκινα κρέατα με έντονες σάλτσες.

Μαυροδάφνη

Μαυριδερό, σχεδόν αδιαφανές κρασί, με σκούρο καφέ καθρεπτίζον χρώμα και ένα μωβ-καφέ διαβιβάζον χρώμα. Παρουσιάζει αρώματα και γεύσεις από καραμέλα, σοκολάτα, καφέ, σταφίδες και δαμάσκηνα.
Η Μαυροδάφνη αναφέρεται τόσο στο μαύρο σταφύλι, εγχώριο προϊόν της Αχαΐας, όσο και στο γλυκό ενισχυμένο κρασί (κρασί με υψηλή περιεκτικότητα σακχάρων) που παράγεται από αυτό. Ο Γουστάβος Κλάους εμπνεύστηκε το γλυκό σπουδαίο αυτό κρασί και το δημιούργησε στον πύργο του Πετρωτού Πατρών, με αφορμή τον πρόωρο χαμό της μελαμψής μνηστής του, Δάφνης. Συνδυάζει μεγάλη συμπύκνωση με σχετικά χαμηλό αλκοόλ και δυνατή οξύτητα. Απαιτεί πολλούς μήνες παλαίωσης στο βαρέλι και ακόμη περισσότερους στη φιάλη. «Αγαπάει» το επιδόρπιο με καφέ, ξηρούς καρπούς, σύκα ή καραμέλα, το πλούσιο σε γεύση μαγειρευτό κρεατικό, ενώ είναι η καλύτερη «παρέα» για ένα κουβανέζικο πούρο.

Μαύρο Καλαβρυτινό

Σπάνια ερυθρή ποικιλία της περιοχής των Καλαβρύτων και γενικότερα της Ορεινής Αιγιαλείας. Ελαφρύ, ευκολόπιοτο, φρουτώδες ερυθρό κρασί, ιδανικό για όλες τις εποχές του χρόνου. Το Μαύρο Καλαβρυτινό διαθέτει ξεχωριστό χαρακτήρα και διαυγές ερυθρό χρώμα, με σύνθετα αρώματα από μπαχάρια, με νύξεις από φρέσκα βότανα και νότες από ώριμα κεράσια, φραγκοστάφυλα και δαμάσκηνα. Φινετσάτο και σχετικά ελαφρύ κρασί, με ιδιότυπο άρωμα, βρίσκεται σήμερα ανάμεσα στις πολλά υποσχόμενες ερυθρές ποικιλίες αμπέλου της Ελλάδας.
Συνοδεύει ψάρια στο φούρνο με κόκκινη σάλτσα, ζυμαρικά και ελαφρά κρεατικά.

Κοτσιφάλι

Θεωρείται η οινική ψυχή της Κρήτης! Ερυθρή ποικιλία-ορόσημο του ονομαστού αμπελώνα στην Κρήτη, η οποία καθορίζει το στυλ πολλών ερυθρών οίνων της συγκεκριμένης περιοχής. Καλλιεργείται σε ολόκληρη την Κρήτη, αλλά τα καλύτερα κρασιά προέρχονται από την περιοχή του Ηρακλείου. Το Κοτσιφάλι δίνει ένα «τυπικό μεσογειακό» ερυθρό κρασί, με απαλό χρώμα, ένταση αρωμάτων, σχετικά υψηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλη, ήπιες ταννίνες και οξύτητα. Για όλους αυτούς τους λόγους το Κοτσιφάλι αναμειγνύεται με πολλές ερυθρές ποικιλίες αμπέλου, με κυριότερη το Μαντηλάρι. Επίσης, έχει καθιερωθεί στην Κρήτη και ο συνδυασμός του με Syrah.

Η συγκεκριμένη ποικιλία έχει οινοποιηθεί στο νησί και ως λευκό κρασί (Blanc de Noirs) με πολύ καλά αποτελέσματα.

Τα κρασιά που περιέχουν στην ποικιλιακή τους σύνθεση Κοτσιφάλι ταιριάζουν εύκολα με κρέας, μαγειρευτά φαγητά, ψητά, λουκάνικο και απευθύνονται σε οινόφιλους που προτιμούν τη βελούδινη γεύση.